De conformidade co artigo 26.2 da Lei 50/1997, do 27 de novembro, do Goberno dáse comezo ao trámite de consulta pública a través do sitio web do Ministerio de Industria, Comercio e Turismo, con carácter previo á elaboración do texto de Anteproxecto de Lei de Áreas de Promoción de Iniciativas Económicas (APIE), co obxecto de solicitar a opinión de suxeitos potencialmente afectados pola futura norma e das organizacións máis representativas acerca dos extremos que se detallarán a seguir, a saber:

A posibilidade de implantar en España o modelo das Áreas de Promoción de Iniciativas Económicas (APIE), baseado no dos Business Improvement Districts (BID) do mundo anglosaxón, estúdase desde 2010. Trátase dunha fórmula de colaboración público-privada innovadora, dirixida de forma privada nunha zona delimitada coa aprobación das autoridades locais, que permite canalizar unha gran diversidade de funcións relacionadas coa dinamización comercial e a revitalización dos centros urbanos. Varias Comunidades Autónomas xa empezaron a avanzar nas súas regulacións propias, ao abeiro das súas competencias en materia de comercio interior. O Ministerio de Industria, Comercio e Turismo exponse agora a posible elaboración dunha normativa básica que sente principios estatais aplicables á creación de APIE no territorio nacional.

Tal e como sinalou en 2010 o Grupo de Expertos constituído para o efecto, a experiencia demostra que o actual modelo voluntarista baseado en asociacións de comerciantes presenta debilidades e non é sustentable a longo prazo.

Por unha banda, este modelo baséase en colaboracións económicas voluntarias que en múltiples ocasións dan lugar a problemas de polisón “” ou “free-rider” e non responden eficazmente ás novas realidades do pequeno comercio. O novo modelo proposto neste anteproxecto de lei, en cambio, leva aparellada a adscrición forzosa de todos os posibles beneficiarios da súa actuación, garantindo que a achega de todas as empresas é equitativa e proporcional aos beneficios que obteñen, e prevíndose os casos perniciosos de polisón.

Doutra banda, a fórmula das APIE é unha ferramenta eficaz para apoiar ao comercio no novo contexto do século XXI, xa que contribúe a promover a competitividade do pequeno comercio físico fronte a outros formatos e ao comercio en liña, a fortalecer o tecido socioeconómico urbano, e a atraer emprego novo e profesionalizado ao sector.

Por último, a adopción dunha regulación básica e transversal pretende responder ao posible problema do xurdimento de regulacións autonómicas demasiado dispares, que introduzan unha complexidade adicional para os operadores económicos.

A necesidade dunha regulación das APIE derívase da situación actual do comercio físico nas cidades e pobos españois. Este sector, ademais de xerar ingresos e empregos, é esencial para reforzar o noso tecido socioeconómico, vertebrar e a dinamizar os núcleos urbanos, e impulsar bens de interese xeral tales como a limpeza, o mantemento, a correcta iluminación e a seguridade nos centros das cidades. Con todo, o sector hoxe enfróntase a numerosos retos de adaptación nunha contorna cambiante, que se viron amplificados desde 2020 polo forte impacto da pandemia a actividade e o emprego. Por iso é primordial dotalo de instrumentos novos que lle permitan recuperarse, adaptarse ás novas realidades e manter a súa competitividade. Neste sentido, numerosos estudos sinalan ao formato BID/APIE como unha vía eficaz para alcanzar estes fins, e a Comisión Europea inclúeo como un modelo de boa práctica na súa Guía práctica para fomentar a revitalización e modernización do sector dos pequenos comercios (2018).

Canto á oportunidade de elaborar unha regulación desde a Secretaría de Estado de Comercio, debe terse en conta que a repartición competencial establecido pola Constitución Española fai corresponder o desenvolvemento normativo do modelo APIE ás Comunidades Autónomas, sendo así que varias xa empezaron a avanzar na regulación autonómica da materia. Por iso considérase aconsellable establecer desde o ámbito estatal certos mínimos básicos que faciliten o desenvolvemento e implantación da figura con certa homoxeneidade.

O obxectivo deste anteproxecto de lei é definir un marco común a nivel estatal que sente bases comúns para a creación e o funcionamento das APIE en España. A finalidade última é dar cabida ao desenvolvemento dun modelo de organización que impulse a modernización e a revitalización do sector comercial español.

Non existe alternativa regulatoria, xa que a norma prevé o financiamento das APIES a través de prestacións patrimoniais de carácter público non tributario, o que fai necesario a súa regulación nunha norma con rango de lei. A única alternativa posible é a non regulación desta materia nunha norma de carácter estatal, e que sexan as Comunidades Autónomas as que o regulen a través dunha norma con rango de lei de carácter autonómico.

Só serán consideradas as respostas nas que o remitente estea identificado. Con carácter xeral, as contribucións recibidas consideraranse susceptibles de difusión pública. As partes da información remitida que, a xuízo do interesado deban ser tratadas con carácter confidencial e en consecuencia non proceda a súa libre difusión, deberán ser especificamente sinaladas no propio texto da contribución, non considerándose para estes efectos as mensaxes xenéricas de confidencialidade da información.

Texto de la Consulta Pública Previa [PDF] [619,92 KB]